Świadczenia rodzinne są formą pomocy państwa skierowaną do rodzin spełniających odpowiednie kryteria. Mają one udzielać wsparcia finansowego w wychowaniu dzieci, a także wspomagać osoby starsze i niepełnosprawne. Ponadto są one rodzajem trwałej pomocy udzielanej przez państwo z powodu ochrony rodziny i wielodzietności oraz niepełnosprawności. Powyższe świadczenia finansowane są ze środków publicznych, a ich wysokość jest ustalona kwotowo, co oznacza, że świadczenia rodzinne wypłacane są w takiej samej wysokości wszystkim osobom spełniającym ustawowe kryteria do ich otrzymania.
Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 28 listopada 2003 r., o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2016r. poz. 1518 ze zmianami) świadczeniami rodzinnymi są:
- zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;
- świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne
i specjalny zasiłek opiekuńczy; - jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka;
- świadczenie rodzicielskie
Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na podstawie złożonego wniosku i wymaganej dokumentacji.
Obsługa interesantów, korzystających ze świadczeń rodzinnych jest procesem dynamicznym, uzależnionym od zmiennych okoliczności życiowych wnioskodawców. Utrata pracy, zmiana miejsca zamieszkania czy urodzenie dziecka są okolicznościami powodującymi wzrost liczby świadczeniobiorców. Dodatkowo wszystkie zmiany sytuacji życiowej osób już uprawnionych, w stosunku, do których wydano decyzje administracyjne, wywołują konieczność dokonania czynności zmierzających w kierunku zmiany decyzji, np. uzyskanie dochodu, zawarcie związku małżeńskiego, śmierć małżonka, jak również zaprzestanie kontynuacji nauki przez dzieci w wieku powyżej 18 roku życia. Sytuacje te zgłaszane przez świadczeniobiorców skutkują weryfikacją decyzji w kierunku przyznania dodatkowych świadczeń, wstrzymania wypłaty zasiłków wcześniej przyznanych lub ustaleniem świadczeń nienależnie pobranych.